«ក្នុងវ័យ២០ឆ្នាំ គួន សុខណាន ជាស្រ្តីក្មេងម្នាក់ដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍។ ទោះបីជានាងស្ថិតក្នុងភាពពិការពីកំណើតក៏ដោយ នាងនៅតែបង្ហាញពីភាពរឹងប៉ឹងរបស់នាងជានិច្ច។ នាងបានរៀបរាប់អំពីឆាកជីវិត និងក្ដីសុបិន្តរបស់នាងដោយមិនដែលខ្វល់ពីភាពពិការសូម្បីតែបន្តិច។ នាងជាមនុស្សសុទិដ្ឋិនិយម និងមានការតស៊ូធ្វើការជាមួយមនុស្សពិការដែលជាគោលដៅចម្បងតែមួយគត់នៅក្នុងជីវិតរបស់នាង។»
ភាពសុទិដ្ឋិនិយមក្នុងជីវិតរបស់នាងសុខណានពិតជាគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល។ នាងបាននិយាយ ដោយប្តេជ្ញាក្នុងចិត្តថា«មនុស្សម្នាក់ៗអាចកំណត់ជោគវាសនាដោយខ្លួនឯង ដោយសារតែនៅក្នុងជីវិតរបស់មនុស្សយើង ម្នាក់ៗមានចំនុចខ្លះយើងអាចកែប្រែបាន និងចំណុចខ្លះមិន អាចកែប្រែបាន»។ នាងបានបន្តរៀបរាប់ប្រាប់ពីជីវិតនាងថា៖
នាងខ្ញុំកើតនៅថ្ងៃទី ៩ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩០ នៅក្នុងគ្រួសារមួយដែលឪពុកម្ដាយជាអនក្ខរជន។ ឪពុករបស់ខ្ញុំជាទាហ៊ាន។ ប៉ុន្តែដោយសារតែសុខភាពរបស់គាត់មិនល្អ គាត់ក៏បានសម្រេចចិត្តចាកចេញពីជួរកងទ័ព។ ជីវិតរបស់ក្រុមគ្រួសារខ្ញុំ បានជួបប្រទះការលំបាកជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដោយសារតែគ្មានការងារធ្វើ និងមានសមាជិកដល់ទៅប្រាំបីនាក់។ ដោយសារតែស្ថានភាពដ៏សែនលំបាកនេះ គ្រួសារខ្ញុំមិនដែលនឹកនា ឬខ្វល់ខ្វាយ ពីតម្លៃ នៃការសិក្សានោះទេ។ ជាលទ្ធផលបងប្រុសបីនាក់របស់ខ្ញុំ បានបង្ខំចិត្តបោះបង់ការសិក្សាដើម្បីធើ្វការងារកំប៉ិកកំប៉ុក។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី ប្អូនស្រីរបស់ខ្ញុំ នឹងខ្ញុំមានសំណាងមិនត្រូវបានបង្ខំឱ្យពួកខ្ញុំឈប់រៀននោះឡើយ។ យើងទាំងពីរនាក់មិនមែនជាកូនស្រីទំយើរនោះទេ។ ពួកយើងទាំងពីរនាក់មានឱកាសចូល សាលារៀនដោយសារតែឪពុកម្ដាយរបស់យើងមិនចាំបាច់បង់ថ្លៃសាលា ហើយសាលារៀនទៀតសោធក៏ស្ថិតនៅពីក្រោយ ផ្ទះតែម្ដង។
នៅពេលដែលយើងទាំងពីរធ្វើការងារផ្ទះរួច ពួកយើងត្រូវបានអនុញ្ញាត្តឱ្យទៅសាលារៀនដូចកុមារីដទៃ ទៀតនៅក្នុងភូមិដែរ។ ខ្ញុំដឹងថា ឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំមានការហត់នឿយ និងមានការព្រួយបារម្ភពីជីវភាពគ្រួសារ និងអនាគតរបស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំបានរៀនចប់ថ្នាក់ទីប្រាំខណៈពេលដែលឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំ ត្រូវធ្វើការយ៉ាងលំបាកលំបិនដើម្បីដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារ គឺធ្វើមួយថ្ងៃដើម្បីរស់មួយថ្ងៃ។ ខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់ក៏ធ្វើការ យ៉ាងលំបាកដូចគ្នា ហើយខ្ញុំដឹងតាំងពីក្មេងមកម៉្លេះថា មានតែការអប់រំទេដែលអាចជួយឱ្យជីវិតរបស់ខ្ញុំរួចផុតពីភាពលំបាកលំបិននេះ។
អំឡុងពេលសន្ទនាជាមួយនាង សុខណានបាននិយាយថា«ខ្ញុំមានបញ្ហាក្នុងការធ្វើដំណើរ ព្រោះ ខ្ញុំពឹងផ្អែកទាំងស្រុងទៅលើអ្នកដទៃពេលធ្វើដំណើរទៅសាលាម្ដងៗ។ ពេលខ្ញុំរៀននៅសាលាបឋម សិក្សា ប្អូនស្រីរបស់ខ្ញុំជាអ្នករុញរទេះធ្វើពីឈើដែលអង្គការមួយបានផ្ដល់ឱ្យ។
តាំងពីដំបូងម៉្លេះដែលឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំតែងតែគិតថា ការសិក្សាគឺជារឿងឥតប្រយោជន៍។ មូលហេតុនេះ ហើយដែលឪពុកម្ដាយខ្ញុំមិនអនុញ្ញាត្តឱ្យខ្ញុំ ចូលរៀនដូចក្មេងៗដទៃទៀតដែលមានអាយុដូចខ្ញុំ។ ដល់ពេលដែលប្អូន ស្រីខ្ញុំចាប់ផ្ដើមចូលរៀន ទើបខ្ញុំបានដឹងថា ជីវិតរបស់ខ្ញុំហាក់ដូចជាបាត់បង់របស់ដ៏មានតម្លៃអ្វីមួយនៅក្នុងឆាកជីវិត។ ខ្ញុំស្រែកយំ រហូតដល់អ្នកទាំងអស់គ្នាក្នុងគ្រួសារខ្ញុំសួរថា ឯងយំរឿងអ្វី ខ្ញុំឆ្លើយថា ខ្ញុំយំព្រោះចង់ទៅរៀន។ ចុងក្រោយ ឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំក៏គិតថា ការដែលទុកខ្ញុំឱ្យនៅផ្ទះគ្មានបានប្រយោជន៍អ្វី ក្រៅតែពីបង្កបញ្ហានោះ ឡើយ។ ដូច្នេះគាត់ក៏សម្រេចចិត្តបញ្ជូនខ្ញុំឱ្យទៅរៀនដូចក្មេងដទៃទៀត។
ជីវិតនៅសាលារៀនពិតជាមិនស្រួលដូចការគិតរបស់ខ្ញុំឡើយ។ វាពិតជាពិបាកណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ។ ពេលចាប់ផ្ដើមដំបូង ខ្ញុំត្រូវរៀនសរសេរអក្សរជាមួយនឹងម្រាមជើង។ អាក្រក់ជាងនេះទៅទៀតនោះគឺខ្ញុំត្រូវ ប្រឈមមុខជាមួយនឹងក្រសែភ្នែកងឿងឆ្ងល់ និងការចំអកឡកឡឺយពីសំណាក់មិត្តរួមថ្នាក់របស់ខ្ញុំ។ ហើយអ្វី ដែលធ្ងន់ធ្ងរនោះគឹថា គ្មាននរណាម្នាក់ចង់រាប់អានជាមិត្តភក្ដិជាមួយខ្ញុំនោះឡើយ។
ដោយសារមានជំនួយពីប្អូនស្រី គឹមសាយ ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមរៀនជំនះនូវរាល់បញ្ហាទាំងនេះបាន សម្រេច។ នៅពេលដែលខ្ញុំកាន់តែមានអាយុច្រើន ខ្ញុំក៏រៀនទទួលស្គាល់ពីអ្វីដែលខ្ញុំ អាច និង មិនអាចគ្រប់គ្រង បាន។ ហើយខ្ញុំក៏ទទួលបានសេចក្ដីសុខពីសៀវភៅអានដែលជាមិត្តតែ ម្នាក់របស់ខ្ញុំផងដែរ។
នៅពេលដែលខ្ញុំរៀនចប់ថ្នាក់ទី៥ ខ្ញុំអង្វរឪពុកម្តាយខ្ញុំសុំទៅរៀននៅអនុវិទ្យាល័យបន្តទៀត ប៉ុន្តែ ពួកគាត់បដិសេធភ្លាម។ ដោយសារអនុវិទ្យាល័យស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផ្ទះ និងដោយសារតែប្អូនស្រីរបស់ខ្ញុំ ត្រូវរៀននៅសាលាបឋមសិក្សាមួយឆ្នាំទៀត។ ចំណែកឪពុកម្ដាយរបស់ខ្ញុំនិយាយប្រាប់ខ្ញុំយ៉ាងខ្លីថា កូនឯងត្រូវតែឈប់រៀន ហើយនៅផ្ទះដោយមិនចាំបាច់ធ្វើអ្វីទាំងអស់។
ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ត្រូវបានគេមើលងាយ និងរើសអើង។ សូម្បីតែនៅថ្ងៃនេះ ក៏ខ្ញុំនៅតែមិនអស់ចិត្ត និងហ្មួហ្មងក្នុងអារម្មណ៍ព្រោះតែឱកាសសិក្សារបស់ខ្ញុំត្រូវបានឪពុកម្តាយ រារាំងដោយសារតែគ្មាននណាម្នាក់ចង់ ជូនខ្ញុំទៅរៀន។
ទីបំផុតខ្ញុំត្រូវនៅផ្ទះមួយឆ្នាំដើម្បីរង់ចាំប្អូនស្រីខ្ញុំរៀនចប់ថ្នាក់បឋមសិក្សា។ អំឡុងពេលមួយឆ្នាំនេះ ខ្ញុំតែងតែ ហាត់ធ្វើលំហាត់គណិតដោយខ្លួនឯង។ ប៉ុន្តែមុខវិជ្ជានេះពិតជាលំបាកខ្លាំងណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ ពីព្រោះគ្មាននរណា ម្នាក់ជួយណែនាំ។ ថ្ងៃមួយមានលោកគ្រូម្នាក់ដើរកាត់មុខផ្ទះខ្ញុំ។ គាត់បានឃើញខ្ញុំខិតខំព្យាយាមរៀនសូត្រ គាត់ក៏ជួយបង្ហាត់បង្រៀនខ្ញុំដោយមិនគិតកម្រៃអ្វីទាំងអស់។ និយាយតាមត្រង់ ខ្ញុំពិតជាសំណាង ពីព្រោះ គ្រូរបស់ខ្ញុំភាគច្រើនពិតជាល្អនឹងខ្ញុំណាស់។ ពួកគាត់តែងតែ ព្យាយាមជួយពន្យល់ណែនាំខ្ញុំ ដើម្បីឱ្យខ្ញុំរៀនទាន់គេ។
ទីបញ្ចប់ប្អូនស្រីរបស់ខ្ញុំក៏បានរៀនចប់នៅកម្រិតបឋមសិក្សា ហើយបន្ដការសិក្សានៅអនុវិទ្យាល័យដែលស្ថិតនៅ ឆ្ងាយពីលំនៅដ្ឋាន។ ប៉ុន្តែអ្នកដែលសប្បាយចិត្តខ្លាំងជាងគេបំផុតនោះគឺជារូបខ្ញុំទេ ពីព្រោះជាពេលវេលាដែល ខ្ញុំអាចរៀនបន្តនៅអនុវិទ្យាល័យដូចកុមារីដទៃទៀតដែរ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលរន្ធត់នោះគឹ ឪពុកម្ដាយខ្ញុំមិនអនុញ្ញាត្តឱ្យខ្ញុំ ទៅរៀនដដែល។ ពេលនោះ ទោះបីជាខ្ញុំស្រែកឡូឡា ឬខឹងយ៉ាងណា ក៏គ្មានប្រយោជន៍នោះដែរ។ ព្រោះអនុវិទ្យាល័យឆ្ងាយរហូតដល់១០គីឡូម៉ែត ហើយត្រូវពឹងផ្អែកលើគេទៀតក្នុងការផ្លាស់ទីជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ វាពិតជាពិបាក និងមិនអាចទៅរួច សម្រាប់ប្អូនស្រីខ្ញុំ។ ខ្ញុំពិតជាអស់សង្ឃឹមខ្លាំងណាស់។ ខ្ញុំឈប់ញ៉ាំបាយ ហើយមាន អារម្មណ៍ថាមួយ ជីវិតនេះគ្មានប្រយោជន៍អ្វីបន្តិចសោះ។ ប្អូនស្រីរបស់ខ្ញុំក៏ពិបាកចិត្តដែរ ប៉ុន្តែក៏មិនអាចជួយអ្វីខ្ញុំ បានឡើយ។ ថ្ងៃមួយនាងបានរៀបរាប់រឿងរបស់ខ្ញុំប្រាប់គ្រូរបស់នាងហើយវាក៏ស្របពេលដែលអង្គការ រូមធូរីដ ជ្រើសរើសកុមារីអាហារូបករណ៍នៅក្នុងសាលានាងផងដែរ។ ខ្ញុំមិនច្បាស់ថា វាកើតឡើងរបៀបណានោះទេ។ នៅសប្ដាហ៍បន្ទាប់ គ្រូម្នាក់ និងបុគ្គលិកអង្គការរូមធូរីដ បានមកលេងផ្ទះរបស់ខ្ញុំ។ ដោយសារតែវាជាករណី ពិសេសអង្គការរូមធូរីដបានជ្រើសរើសយើងទាំងពីរនាក់ជាកុមារី បានទទួលអាហារូបករណ៍ និងបានផ្ដល់កង់មួយដើម្បីសម្រួលដល់ការធ្វើដំណើរ។
ជាសំណាងមួយផងដែរដែលខ្ញុំនិងប្អូនស្រីខ្ញុំបានរៀនជាមួយគ្នា។ ខ្ញុំតែងតែអវត្តមានជាញឹកញាប់ ដោយសារតែសុខភាពរបស់ខ្ញុំមិនប្រក្រតី។ ដូច្នេះ ប្អូនស្រីរបស់ខ្ញុំតែងតែកត់ត្រាមេរៀនដើម្បីខ្ញុំ។ កំណត់ត្រា ទាំងនោះពិតជាជួយខ្ញុំបានច្រើនណាស់។ ផ្ទុយទៅវិញខ្ញុំមិនអាចជួយអ្វីនាងបានឡើយ ពេលនាងឈឺម្ដងៗខ្ញុំក៏មិនអាចទៅរៀនដោយគ្មាននាងបានដដែល។
ស្របពេលដែលខ្ញុំរីករាយនឹងទៅសាលារៀន ខ្ញុំក៏អាណិតប្អូនស្រីដែលទទួលបន្ទុកយ៉ាងធ្ងន់ក្នុងការជូន ខ្ញុំទៅមកសាលាព្រោះនៅរដូវវស្សាផ្លូវពិបាកធ្វើដំណើរណាស់។ ប្អូនស្រីខ្ញុំត្រូវប្រឹងទប់ខ្ញុំផង បណ្ដើរកង់ផងរហូតដល់កន្លែងស្រួល។ មានពេលខ្លះយើងទាំងពីរនាក់ ត្រូវដួលរមៀលក៏មាន ប៉ុន្តែមានពេលខ្លះយើងបែរជាផ្ទុះសំណើចផងដែរនៅពេលដែលត្រូវយំ ហើយបន់ស្រន់សូមឱ្យមានរឿងរ៉ាវអច្ឆរិយៈកើតឡើង។ នាងក៏មិនសូវជាស្រួលប៉ុន្មានដែរ ហើយមានពេលខ្លះនាងក៏ក្អួតផងដែរ។ ម្ដាយរបស់ខ្ញុំ តែងតែទម្លាក់កំហុសនេះមកលើខ្ញុំ ហើយប្រាប់ខ្ញុំថាសុខភាពរបស់ប្អូន ខ្ញុំទន់ខ្សោយក៏ព្រោះតែនាងខិតខំជួយ ខ្ញុំខ្លាំងពេក។ ខ្ញុំពិតជាមានអារម្មណ៍ថាខុសធ្ងន់ណាស់។
ខ្ញុំក៏តែងតែគិតថា តើខ្ញុំអាចមានលទ្ធភាពរៀនចប់មធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិដែរឬទេ។ ខ្ញុំពិតជាមិនចង់ បោះបង់ការសិក្សារបស់ខ្ញុំឡើយ។ ហើយខ្ញុំក៏ចង់ជួយសម្រាលបន្ទុកប្អូនស្រីខ្ញុំ វិញផងដែរ។
ខ្ញុំសង្ឃឹមថាថ្ងៃណាមួយ ខ្ញុំនឹងមានរទេះរុញស្វ័យប្រវត្តិមួយសម្រាប់សម្រួលការធ្វើដំណើររបស់យើង ទាំងពីរនាក់។ ទោះបីជាមានការលំបាកយ៉ាងណាក៏ដោយក៏យើងត្រូវតស៊ូបន្តទៀតទាំងក្នុងជីវិត និងការសិក្សា។
***
