នាងខ្ញុំឈ្មោះ សុវណ្ណ ពុទ្ឋិណារ៉ាក់ អាយុ ១៩ ឆ្នាំ ជាសិស្សថ្នាក់ទី១២ នៃវិទ្យាល័យកន្ទឺ២។ បច្ចុប្បន្ន នាងខ្ញុំរស់នៅក្នុងភូមិបាណន់ ឃុំកន្ទឺ ស្រុកបាណន់ ខេត្តបាត់ដំបង ។ លោកឪពុករបស់ខ្ញុំ ឈ្មោះ សុវណ្ណ ឆៃ ។ គាត់បានស្លាប់ចោលនាងខ្ញុំតាំងតែពីនាងខ្ញុំស្ថិតនៅក្នុងផ្ទៃម្តាយ។ អ្នកម្តាយ នាងខ្ញុំឈ្មោះ សុង ថាវរីយ៍ គាត់ក៏បានស្លាប់ចោលនាងខ្ញុំតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៥ ដោយសារផ្ទុះមីននៅពេលដែលគាត់ដើរទៅជីកទំពាំងក្នុងព្រៃ ដើម្បីយកទៅលក់យកលុយទិញអង្ករ និងផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ។ នាងខ្ញុំមានបងប្អូន៦នាក់, ប្រុស៣នាក់ និងស្រី ៣នាក់។ បងប្រុសម្នាក់របស់នាងខ្ញុំបានស្លាប់ដោយសារផ្ទុះមីននៅពេលគាត់ទៅបេះស្លឹកព្រិចយកមកលក់ ដើម្បីយកលុយមកទិញអង្ករចិញ្ចឹមប្អូនៗ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក គ្រួសារនាងខ្ញុំបាត់បង់ភាពកក់ក្តៅធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រមានជីវភាពខ្វះមុខខ្វះក្រោយ។
បន្ទាប់ពីឪពុកម្តាយបានចែកស្ថានទៅ នាងខ្ញុំបានរស់នៅជាមួយបងប្រុសច្បងទី១ តែដោយសារជីវភាពរបស់គាត់ខ្វះខាតពេក នាងខ្ញុំក៏បានទៅរស់នៅជាមួយបងប្រុសទី២វិញ។ តែដោយភាពអវិជ្ជានិងការស្រវឹងសុរា ហើយជីវភាពរបស់គាត់ក៏មិនសូវធូរធារ គាត់បានវាយធ្វើបាបនាងខ្ញុំនិងមិនឱ្យនាងខ្ញុំទៅលេងជាមួយក្មេងជិតខាងទេ ជួនកាលគាត់បានបង្អត់បាយខ្ញុំទៀត។ ពេលនាងខ្ញុំអាយុ៧ឆ្នាំបងស្រីទី៥បានយកនាងខ្ញុំទៅរស់នៅជាមួយគាត់ ហើយគាត់ក៏នៅនឹងផ្ទះគេដែរ។ ឃើញដូច្នេះបងប្រុសទី១ក៏យកខ្ញុំត្រឡប់ទៅនៅ ជាមួយគាត់វិញ ពេលនោះនាងខ្ញុំមានអាយុ៨ឆ្នាំ ។ ខ្ញុំឃើញក្មេងៗទៅរៀនខ្ញុំបានសុំបងរបស់ខ្ញុំទៅរៀននឹងគេ តែគាត់មិនព្រមឱ្យខ្ញុំទៅរៀនទេ គាត់ថាគ្មានលុយកាក់បង់ថ្លៃសាលាឲ្យខ្ញុំ។
ខ្ញុំបានគិតថា ខ្ញុំគ្មានឪពុកម្តាយដូចគេ រស់នៅជាមួយបងគ្មានជំរកល្អ គ្មានលុយកាក់ មានជីវភាពខ្វះខាត គ្មានបាយហូបគ្រប់គ្រាន់ គ្មានចំណេះដឹង ថែមទាំងអ្នកជិតខាងមើលងាយមើលថោក គេរើសអើង ហើយក្នុងគ្រួសារមានអំពើហឹង្សាថែមទៀត។ ខ្ញុំក៏សម្រេចចិត្តទៅស៊ីឈ្នួលបេះសណ្ដែកឱ្យគេបាន២តុងក្នុង១តុងបាន៥០០រៀល សរុបទាំងអស់បាន១០០០រៀលក្នុង១ថ្ងៃ។ លុយកាក់ដែលខ្ញុំរកបានមកត្រូវបងថ្លៃខ្ញុំយកអស់ទុកតែ២០០ រៀល ឱ្យនាងខ្ញុំតែប៉ុណ្ណោះ តែខ្ញុំមិនដែលខឹង ឬតូចចិត្តអ្វីទេ ព្រោះគ្រួសារគាត់មានជីវភាពខ្វះខាតខ្លាំង ហើយថែមទាំងមានកូនច្រើនទៀតផង។ ខ្ញុំធ្វើការផ្ទះដូចជារែកទឹករកឧស មើលក្មួយ មើលគោខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ហត់នឿយដោយធ្វើការច្រើនពេក ថែមទាំងជួយរកលុយផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារទៀត។ ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនដែលត្អូញត្អែរ ដល់ពេលមួយខ្ញុំសន្សំលុយបានរហូតដល់អាចផ្គត់ផ្គង់ការចូលរៀនខ្លួនឯងបានខ្ញុំសប្បាយចិត្តខ្លាំងណាស់ តែបងរបស់ខ្ញុំវិញគាត់មិនសូវសប្បាយចិត្តទេ ព្រោះគាត់គិតថាខាតចំណូលហើយបង ថ្លៃស្រីខ្ញុំ ក៏គាត់មិនចង់ឱ្យខ្ញុំទៅរៀនដែរតែខ្ញុំបានសន្យាថាពេលខ្ញុំបានចូលរៀនហើយខ្ញុំនៅតែជួយរកលុយឱ្យគាត់ និងជួយធ្វើការផ្ទះដដែល។
ពេលបានចូលរៀន នាងខ្ញុំដើរលក់នំបណ្ដើរ រៀនបណ្ដើរ ខ្ញុំត្រូវក្រោកពីយប់ដើម្បីជួយធ្វើនំលក់ ហើយពេលត្រឡប់មកពីរៀន ខ្ញុំបានទៅមើលគោ និងទៅបេះសណ្ដែករកលុយទៀតផង ជួនកាលបើគ្មានសណ្ដែកបេះ ខ្ញុំត្រូវទៅបេះបន្លែ និងជីកទំពាំងនៅក្នុងព្រៃទោះបីសង្សយ័ថាមានមីនក៏ដោយ ហើយពេលត្រឡប់មកពីមើលគោ ខ្ញុំត្រូវជួយធ្វើកិច្ចការផ្ទះទៀត។ ខ្ញុំធ្វើការបែបនេះជារៀងរាល់ថ្ងៃបន្ទាប់ពីចេញពីសាលារៀន។ នៅពេលសិក្សាខ្ញុំមិនសូវមានសម្ភារគ្រប់គ្រាន់ដូចគេទេ ខ្ញុំទៅរៀនដោយគ្មានសំលៀកបំពាក់សមរម្យរហែកនិងបំណះគ្មានស្បែកជើងពាក់គ្មានកាបូបស្ពាយ សៀវភៅដាក់ក្នុងថង់ដៃ ហើយដើរទៅរៀនចំងាយ ២.៥ គ.ម ពីផ្ទះទៅសាលារៀន។ ពេលទៅដល់សាលាខ្ញុំគ្មានលុយទិញនំអីដូចក្មេងដទៃ សូម្បីតែ១០០រៀល។ ពេលត្រឡប់មកផ្ទះវិញត្រូវបានអ្នកផ្ទះស្តីបន្ទោសថាមិនសូវបានជួយរកស៊ីធ្វើការផ្ទះ។
មានថ្ងៃមួយ បងថ្លៃស្រីខ្ញុំបានបណ្ដេញខ្ញុំឱ្យចេញពីផ្ទះ។ តែទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយនាងខ្ញុំខំអត់ធ្មត់ និងនៅតែទៅរៀនរាល់ថ្ងៃ ហើយការរៀនរបស់នាងខ្ញុំ គឺបានទទួលលទ្ឋផលល្អជាប់លេខ១រៀងរាល់ខែរហូតខ្ញុំបានរៀនដល់ថ្នាក់ទី៧ ពេលនោះ នាងខ្ញុំក៏ត្រូវបានគេជ្រើសរើសឲ្យចូលរួមធ្វើជាមិត្តអប់រំមិត្តរបស់អង្គការទស្សនះពិភពលោកកម្ពុជាប្រចាំស្រុកបាណន់។ ក្នុងក្រុមនេះរូបខ្ញុំ និងមិត្តភក្តិដទៃទៀត ត្រូវបានបុគ្គលិកសម្របសម្រួលជួយបណ្ដុះបណ្ដាល ពីរបៀបផ្សព្វផ្សាយដល់សហគមន៍ និងសាលារៀន ។ ក្រុមការងារនាងបានយកចំណេះដឹងដែលទទួលបានពីការបណ្ដុះបណ្ដាលទៅផ្សព្វផ្សាយបន្តដល់សហគមន៍ និងសាលារៀន ដោយការផ្សព្វផ្សាយនោះមានប្រធានបទពាក់ពន្ឋ័នឹងសិទ្ឋិកុមារ អំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារ ការជួញដូរផ្លូវភេទកុមារ ក្នុងឃុំនាងខ្ញុំ និងក្រៅឃុំ ក្នុង១ខែបួនដង។តាមការរស់នៅ និងតាមរយៈការងារនេះ នាងខ្ញុំឃើញថាសហគមន៍មានការយល់ដឹងច្រើន និងមានការប្រែប្រួលខុសពីមុន។ ខ្ញុំ និងក្រុមការងារចុះធ្វើសកម្មភាបបែបនេះជារៀងរាល់ខែ ។ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៧កម្មវិធីបានគាំទ្រលើកទឹកចិត្តឱ្យខ្ញុំបានចូលរួមសិក្ខាសាលានៅកំពង់សោម ស្តីពីអាហារូបត្ថម្ភក្រោយមកដោយឃើញសកម្មភាពរបស់ខ្ញុំល្អថែមទៀតនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ ខ្ញុំក៏ទទួលបានការលើកទឹកចិត្តឱ្យចូលរួមសិក្ខាសាលា នៅខេត្តសៀមរាបស្តីពីការជួញដូរមនុស្ស បន្ទាប់មកត្រូវបានគេជ្រើសរើសទៅរៀនពីការតស៊ូមតិនៅរាជធានីភ្នំពេញ និងចូលរួមប្រជុំថ្នាក់តំបន់នៅបាងកក ប្រទេសថៃ ស្តីពីការតស៊ូមតិការកេងប្រវញ្ច័អំពើហឹង្សា និងការជួញដូរមនុស្ស។ក្រោយមកដោយគេឃើញលទ្ឋផលការងារខ្ញុំរឹតតែល្អឡើងជាមួយ និងការតស៊ូធ្វើការងារ និងការខិតខំរៀនសូត្រនៅសាលារៀន កម្មវិធីបានជ្រើសរើសរូបនាងខ្ញុំ សារជាថ្មីទៅចូលរួមមហាសន្និបាតពិភពលោកនៅប្រទេសប្រេស៊ីលនៅក្នុងខែ១១ ឆ្នាំ ២០០៨ ។ មហាសន្និបាតពិភពលោកបានផ្តោតលើ ប្រធានបទដូចជា ការតស៊ូមតិពីការកេងប្រវញ្ច័ ការជួញដូកុមារ និងស្ត្រី បុរស ព្រមទាំងអំពឹងហិង្សានៅជុំវិញពិភពលោក។ បន្ទាប់មក នៅពេលនាងខ្ញុំរៀនដល់ថ្នាក់ទី១០ក៏មានរឿងរ៉ាវមួយ កើតឡើងជាមួយក្រុមគ្រួសាររបស់បងប្រុសខ្ញុំ គាត់ជំពាក់លុយគេច្រើនម្ចាស់លុយគេក៏មកទាបំណុល ហើយរឹបអូសដីយកទៅលក់។ ដោយគ្មានប្រាក់សងគេ បងស្រីថ្លៃ និងបងប្រុសខ្ញុំក៏រត់គេចខ្លួនបាត់ពេលនោះ នាងខ្ញុំធំហើយពេលអត់ពីបងទៅត្រូវប្រឈមមុខការមើលងាយពីសំណាក់ក្មេងស្ទាវប្រុសៗក្នុងភូមិចង់ប៉ុនប៉ងចាប់នាងខ្ញុំ អ្នកខ្លះមើលងាយខ្ញុំថាជាកូនកំព្រាគ្មានសមត្ថភាពរៀនដូចកូនគេជាអ្នកមាន ។
ដោយមានការអន្តារគមន៍ពីកម្មវិធីរបស់អង្គការទស្សនះពិភពលោកកម្ពុជា និងការិយាល័យអប់រំស្រុក ក៏បានជំលៀសនាងខ្ញុំឱ្យមកស្នាក់នៅនិងផ្ទះសំណាក់គ្រូនៅការិយាល័យអប់រំស្រុកជិតនឹងសាលារៀន។ ការស្នាក់នៅទីនេះ នាងខ្ញុំជួយដាំបាយ លាងចានជូនលោកគ្រូៗនៅទីនោះដើម្បីដូរយកបាយហូប ហើយពួកគាត់ មួយចំនួន ជួយឧបត្ថម្ភលុយកាក់ បន្តិចបន្តួចដល់នាងខ្ញុំ ទុកទិញសំភារៈសិក្សា។ ពេលបានមកស្នាក់នៅទីនេះ ខ្ញុំរឹតតែខំរៀនសូត្រខ្លាំងជាងមុនទៀត ពីព្រោះយល់ឃើញថា ពេលមានចំណេះដឹងខ្ពស់អាចរកកាងារធ្វើបានល្អ អាចឱ្យជីវភាពធូធារបាន ជំនះលើការមើលងាយរបស់អ្នកជិតខាងថា ក្មេងកំព្រាមិនអាចមានលទ្ឋភាពរៀនបានខ្ពស់ និងពូកែ ជាពិសេសភាពអវិជ្ជាងាយនឹងគ្រោះថ្នាក់ ចាញ់បោកគេខ្វះការពិចារណា ហើយងាយនិងប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ។ នាងខ្ញុំគិតថាមានតែការអប់រំទេ ដែលអាចជួយ ឱ្យនាងខ្ញុំមានភាពភ្លឺស្វាង មានអនាគតល្អ អាចជួយសហគមន៍ខ្លួនឯងឱ្យមានភាពរីកចម្រើន។ នាងខ្ញុំបានយល់ពីសារៈសំខាន់ និងផល ប្រយោជន៍នៃការអប់រំហើយនាងខ្ញុំចង់ឱ្យមនុស្សទូទៅយល់ថា ទោះជាក្មេងគ្មានឪពុកម្តាយ ឬក្មេងអនាថា ដែលមានការលំបាកបំផុត មិនថាស្រី ឬប្រុសអាចរៀនបានខ្ពស់ ហើយមានអនាគតល្អដូចក្មេងអ្នកមានដែរ ។
រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ នាងខ្ញុំបានចូលរៀនថ្នាក់ទី១២ ហើយមុខវិជ្ជាដែលនាងខ្ញុំចូលចិត្ត និង រៀន បានពូកែជាងគេ គឺមុខវិជ្ជាគណិតវិទ្យា និងរូបវិទ្យា ។
លើសពីនេះ កម្មវិធីរបស់អង្គការទស្សនះពិភពលោកកម្ពុជា និងការិយាល័យអប់រំស្រុក បានផ្គត់ផ្គង់នាងខ្ញុំឱ្យក្លាយជាអ្នកគ្រូបង្រៀនភាសាអង់គ្លេសដល់កុមារតូច នៅថ្នាក់បឋមសិក្សានៅសាលារៀនកំប៉ងកើតតាំងពីខ្ញុំរៀនថ្នាក់ទី១១ ។ ក្រៅពីបង្រៀនភាសាអង់គ្លេសដល់កុមារតូចៗ នាងខ្ញុំឆ្លៀតបង្រៀនគួរដល់មិត្តភក្តិ ក្រៅម៉ោងបន្ថែមទៀត។ ដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីគម្រោងកម្មវិធីអប់រំបុគ្គលិកការិយាល័យអប់រំស្រុកបាណន់ លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ និងមិត្តភក្តិ ធ្វើឱ្យខ្ញុំមានការតស៊ូរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ ហើយនាងខ្ញុំនឹងតស៊ូរៀនទៅថ្នាក់លើៗ ទៀតដើម្បីឱ្យក្លាយជាអ្នកគ្រប់គ្រងគម្រោងកម្មវិធីដូចបងៗធ្វើការអង្គការទស្សនៈពិភពលោកកម្ពុជាប្ញមន្រ្គី រាជការ ដើម្បីធ្វើជាគំរូដល់ក្មេងស្រីទាំងឡាយនៅក្នុងសហគមន៍របស់នាងខ្ញុំនិងដើម្បីយកចំណេះដឹងទាំងនេះ ជួយដល់សហមគមន៍ឱ្យមានការរីកចម្រើន។
នៅចុងបញ្ចប់នៃរឿងខ្ញុំសូមឱ្យអ្នកទាំងអស់គ្នានៅលើពិភពលោកនេះ ត្រូវដឹងថាការរៀនសូត្រ គឺជាកត្តាសំខាន់ដែល យើងគួរធ្វើដំបូង និងឱ្យកូនៗបានទទួលការអប់រំ ដោយមិនគិតថាស្រី ឬប្រុស ចាស់ ឬក្មេងទេ ជាពិសេសក្មេងអនាថា ក្មេងកំព្រា ក្មេងក្រីក្រ សូមឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ដូចៗគ្នា។
នាងខ្ញុំជាក្មេងកំព្រាក្រីក្របំផុត ខ្ញុំអាចរៀនបានដូចក្មេងៗដទៃទៀតដែរ ព្រោះការអប់រំមិនរើសអើងយើងទេ ហើយមានតែការអប់រំទេ ដែលអាចជួយឱ្យយើងមានពន្លឺចែងចាំងមានអនាគតល្អ ហើយសង្គមនឹងទទួលស្គាល់យើង មិនខុសពីសុភាសិតមួយពោលថា វិជ្ជាជាទ្រព្យគាប់ប្រសើរវិជ្ជាជាស្ពានឈានទៅរកសួគ៌ា។
***